Bayraktar

Doğayı Sev Xedos'u Öp!
Yönetici
Moderatör
Mesajlar
4,955
Konum
İzmir
Araç Markası
Xedos 9
VRIS (Variable Resonance Induction System / Değişken Rezonans Giriş Sistemi), Mazda'nın V tipi K serisi motorlarında bulunan ve havanın emme manifoldundaki yolunu, kat ettiği uzunluğu ve basıncını değiştiren ve böylece belirli devirlerde motor torkunu maksimuma çıkarmayı sağlayan sistemdir.

Konuya girmeden önce Mazda'nın 6 silindirli V tipli motorlarından birazcık bahsetmemiz gerekir.

J serisi V tip motorlar, K serisine geçmeden önceki V tipli motorlardır ve kendi içlerinde zamanla geliştirilerek yeni alt kodlar almıştır. JF, JE, J5 gibi motorlar 6 silindirli olarak tasarlanmış ve genellikle 929, Luce, Sentia, Efini MS-9, MPV gibi üst segment araçlarda kullanılmıştır. J5 hariç hepsi SOHC (single overhead camshaft / üstten tek egzantirikli) ve 18 adet valfe sahiptir.

K serisi motorlar bir önceki V tipi J serisi motorların günün şartlarına göre yenilenmiş ve geliştirilmiş halidir. Hepsi V tipinde 6 silindirli DOHC (double overhead camshaft / üstten çift egzantirikli) ve 24 valflidir. K serisi de kendi içlerinde K8, KF, KL, KJ olarak ayrılabilir.

46457

K8, Türkiye'de de nadir bulunan bazı MX-3'lerde de kullanılmış 1,8lt (1845cc) hacimli motor tipidir. 97kW / 130hp güç üreten K8-DE kodlu motor Amerika'da kullanılırken, Japonya'da (Eunos 500 modellerinde) K8-ZE kodlu 101kW /135 hp (sonrasında 140hp) motor kullanılmıştır.

KF, Mazda markalarında en çok kullanılan V tipli motor kodudur. Yine global pazarda KF-DE koduna sahip motor 2,0lt (1995cc) hacmiyle 106kW / 142hp değerlerine sahiptir. Avrupa'da ve Amerika'da MX-6, 626, 323f, Lantis, Xedos6, Xedos9 gibi modellerde kullanılırken yine Japonya'da KF-ZE koduyla ve 119kW / 160hp gücüyle Eunos500, Eunos800, Efini MS-8 gibi modellerde yer almıştır. Türkiye'de bu motora sahip araçlar yine çok nadirdir.

KJ veya KJ-ZEM ise sadece Avrupa'da Xedos9, Amerika'da Millenia S ve Japonya'da Eunos800 ile adlandırılan MillerCycle çevrimli motorlarda kullanılmıştır. Supercharger sayesinde 2,3lt (2255cc) hacimli bu motor 162kW / 217hp / 220PS güç üretebilmektedir. Türkiye'deki Xedos9'larda kullanılmamıştır.

KL kodlu V motorlar KL-03, KL-ZE, KL-G4 olarak kendi içinde ve kullanılan bölgeye göre değişkenlik gösterebilmektedir. KL-03 Amerika'da KL-DE olarak adlandırılmaktadır. Bu motor 2,5lt (2497cc) hacimli ve yıllara göre değişkenlik göstermekle birlikte 122–130kW / 164-174hp / 166–176PS güçlere sahiptir. Türkiye'deki Xedos9'ların tamamında bu motor tipi kullanılırken yurt dışında 626 ve Millenia L modellerinde ve de Ford'un modelleri olan Telstar ve Probe araçlarında da bu motor tercih edilmiştir. Japonya'da yine KL-ZE koduyla MX-6, Efini MS-8, Eunos800, Eunos600 gibi modellerde kullanılıp 149kW / 200hp / 203PS gücüne ulaşırken son zamanlarda daha da geliştirilerek 1998 yılı sonrasındaki bazı 626 araçlarda KL-G4 adıyla da yer bulmuştur. Türkiye'ye KL-G4 ve KL-ZE kodlu motora sahip araçlar bilindiği kadarıyla (bayiler aracılığıyla) gelmemiştir.

45333

Kısaca Mazda'nın geliştirdiği V tip motorlardan bahsettiğimize göre J ve K serisi arasındaki ayrımı da görmüş bulunmaktayız. K serisinde geliştirilerek kullanılan VRIS sistemine geri dönersek motorun verimini arttırmak için izlenen basit fakat etkili bir yöntem olduğunu söyleyebiliriz. Diğer markalarda da emme manifoldundaki havanın gideceği yolu değiştirilmesiyle gerçekleştirilen bu sistem markalara/üreticilere göre değişik isimler alabilmektedir fakat Mazda6'larda bulunan VVT veya Honda'daki VTEC gibi sistemlerden çok çok farklıdır.

45324

VRIS sistemi ile boğaz kelebeğinden girip emme manifolduna giderek yakıt ile karışan havanın yolunun çeşitli selenoidler ve bu selenoidlere bağlı valfler ile değiştirilmesi ve değiştirilen yolun sayesinde havanın basıncını ve rezonansını farklılaştırmasıdır. Bu uygulama "selenoid valve"lerin basıncı ölçüp elektronik yöntem ile "shutter valve actuator" parçalarını harekete geçirmesi ve sonrasında da bu hareket sayesinde rezonans bölmesindeki "vris shutter valve"lerin açılıp/kapanması esasına dayanır.

45323

Rezonans bölümü içindeki valfler normal şartlarda kapalı konumdadır. Manifolda giren hava normal geçiş yollarını kullanmakta ve düz bir akım izlemektedir. Motor devri 3250 rpm'e geldiğinde birinci, 4250 rpm'de ikinci (ve ikinciye bağlı olarak üçüncü) valf elektronik sistemle çalışan selenoidleri harekete geçirerek rezonans tüpü içindeki kelebekler açık konuma gelir. Oluşan türbülans ve rezonans frekansı sayesinde aracın içine yüksek hacimde hava yollanarak daha fazla tork (KL motorlar için maksimum 215Nm / 4900rpm) elde edilir.

45325

Xedos9'larda (benim de merak edip araştırdıktan sonra bu konuyu açmama neden olan) kontak anahtarını ilk konuma çevirmede gelen metalik ses bu valflerin hareket sesidir. Aşağıdaki videoda valflerin hareketleri ve akabindeki motordaki değişimi gösterilmektedir.

 

Bayraktar

Doğayı Sev Xedos'u Öp!
Yönetici
Moderatör
Mesajlar
4,955
Konum
İzmir
Araç Markası
Xedos 9
  • Konuyu Başlatan Konuyu Başlatan
  • #3
Bir mazda mpv 3.0 V6 kullanıcısı olarak, paylaştığınız değerli bilgiler için teşekkkür ederim. Saygılar.
İlginiz için ben teşekkür ederim. Öğrendikçe, elimizden geldiğince paylaşmaya çalışıyoruz naçizane... ;)
 

Bayraktar

Doğayı Sev Xedos'u Öp!
Yönetici
Moderatör
Mesajlar
4,955
Konum
İzmir
Araç Markası
Xedos 9
  • Konuyu Başlatan Konuyu Başlatan
  • #4
İlk mesaja güncel video eklenmiştir. İsim vermek gibi olmasın da @mustafayk bazı arkadaşlar için daha ne yapmak gerekiyor doğru yolu bulmaları adına bilemedim? :p
 

suleyman

Aktif
Mesajlar
2,173
Konum
Manisa
Araç Markası
MAZDA 6 GG AT 2.0 HB
Araç Renk ve Tip
Titanyum gri
Bizim 323 deki VICS işte :p
Tablolar açıklamalar ve video için teşekkürler hamdi her şey doyurucu nitelikte ;)
şu j serisi v motor kullanan mazda modellerinden efini ismi çok hoşuma gitti dedim bakayım googledan aman yarabbim tasarımı harika imiş yaw:asik:
birde şükürler olsun v6 motorun sesini duyduk :asik:
 

Bayraktar

Doğayı Sev Xedos'u Öp!
Yönetici
Moderatör
Mesajlar
4,955
Konum
İzmir
Araç Markası
Xedos 9
  • Konuyu Başlatan Konuyu Başlatan
  • #7
Bizim 323 deki VICS işte :p
Tablolar açıklamalar ve video için teşekkürler hamdi her şey doyurucu nitelikte ;)
şu j serisi v motor kullanan mazda modellerinden efini ismi çok hoşuma gitti dedim bakayım googledan aman yarabbim tasarımı harika imiş yaw:asik:
birde şükürler olsun v6 motorun sesini duyduk :asik:
Evet 323 BJ 1,8'lerde de böyle tek bir kelebek var diye hatırlıyorum ben de. Ama çalışma prensibi aynı mıdır bilemedim?

Efini hatta esas yazılışıyla Ɛ̃fini Mazda'nın 90'yıllarda Japonya'da kurduğu yan marka gibi bir şey aslında. Avrupa odaklı düşünülüp Xedos'un da içinde olacağı fakat ekonomik sorunlardan dolayı gerçekleştirilmeyen Amati markası gibi...

Efini, D ve E sınıfı lüks araçların ve Rotary motorlu spor araçların üretildiği bir alana sahip. Efini9, Avrupa pazarındaki Sentia; Efini6 bildiğimiz 626; Efini7 de RX-7'nin tıpkısının benzeri. Aslında Mazda'nın araçlarıyla aynı platformu paylaşıyor ve bir kaç makyaj ve isim değişikliği ile pazarlama stratejisi uygulanıyor görüldüğü gibi. Nasıl ki Nissan Maxima ve Infinity I30 benzerliği gibi...

Ɛ̃fini ile birlikte bir de Japon pazarında isimlendirilen buna benzer Eunos var. O da ayrı bir marka (neden bu kadar yan marka var bilemiyorum). Bu markanın alt modelleri de yine Mazda'nın Avrupa ve Amerika için ürettiği araçlarının benzeri. Xedos'lar da Japonya'da Eunos 800 (Xedos9) ve Eunos 500 (Xedos6) adıyla anılıyor mesela. Bir de Autozam diye bir platform da var da oralara kadar girmeyeyim araştırmadan şimdi. Ama araştırdıkça bunlar detaylandırılabilir ki bu konu üzerine yoğunlaşırsak güzel bilgiler elde edilebilir. Hatırlatma için teşekkür ederim.

V6'nın sesine gelirsek aslında videodaki ses içerideki kameradan alınan motor sesi. Kaput altındaki kameranın kaydında lifterlerin muazzam şakırtısı çok kötü bir nüans oluşturmuş. :hihi: Onlara bakım yapmadan gerçek V6 sesini duymak şimdilik zor. Ben de sabırsızlıkla bekliyorum. ;)

Ya V6 olsun da istersen 1.0 motor olsun
1.0 lt motorun hacmini 6 silindire yayınca strok'lar çok uzun oluyormuş; o yüzden en az V8 olmalıymış. :D
 

suleyman

Aktif
Mesajlar
2,173
Konum
Manisa
Araç Markası
MAZDA 6 GG AT 2.0 HB
Araç Renk ve Tip
Titanyum gri
Evet 323 BG 1,8'lerde de böyle tek bir kelebek var diye hatırlıyorum ben de. Ama çalışma prensibi aynı mıdır bilemedim?
Bg lerde varmı bilmiyorum ba lar da var, benim bj kasa 323 üm de vardı hatta iki kez arıza yaptı değiştirdim :D
Birebir aynı değil tabi ama yani genel mantık üst devir de verimlilik tabi sizin motor daha farklı ihtiyaçları var. 323 bj de 4500 de manifold da ki kelebek tam açılıyordu.

Efini bilgileriçin teşekkürler hala güncel olsaymış keşke diğer modelleri de merak ettim bakayım.
 

Bayraktar

Doğayı Sev Xedos'u Öp!
Yönetici
Moderatör
Mesajlar
4,955
Konum
İzmir
Araç Markası
Xedos 9
  • Konuyu Başlatan Konuyu Başlatan
  • #9
Evet ben de BJ yazmak istemiştim aslında karıştırmışım. Bildiğimiz GT'ler işte... ;)
 

Üst Alt