Tam Bağımsız Arka Süspansiyon Sistemi

mtutun

Üstad
Mesajlar
1,863
Konum
Bakırköy
Araç Markası
2018 Subaru Levorg
bagimsizarka.jpg

Dingil kime denir? Ne kadar anlatırsan anlat, ezberini bozamayan, değişen şartlara ayak uyduramayan, düşünmeden ezbere uygulayan arkadaşlara, kibar bir şekilde 'Dingil' denir!

Ha, bir de ilk üretilen otomobillerin her iki yanındaki süspansiyon sistemini birbirine irtibatlayan sisteme de Dingil diye hitap edilir. Burada konumuz istek üzerine (her nedense???) arka süspansiyon olduğuna göre o bölgeye özel konuşalım, pardon yazalım!

Arka süspansiyon sistemlerini 3 genel başlık altında toplayabiliriz. 1) Sabit süspansiyon sistemleri 2) Yarı bağımsız süspansiyon sistemleri 3) Tam bağımsız süspansiyon sistemleri.

Sabit süspansiyon sistemleri bir sabit aks ya da dingil ile her iki (sağ sol) süspansiyonun birbirine irtibatlandığı süspansiyon sistemidir. Genel zaafiyetleri bir tarafta tekerlekte yol şartlarında meydana gelebilecek bir esnemenin diğer tarafa da iletilerek yol tutuşun ve konforun bozulmasıdır. Bu tip süspansiyon sistemlerinde sol arka tekerlek bir taşın üzerinden geçse, bunun yarattığı esneme diğer tarafa da iletileceği için aracın kasası daha çok titreşim alır ve konfor düşer. Ayrıca diğer tekerlekte meydan gelecek dikey eksenel gerilme, o tekerleğin de yolla optimum kontak yüzeyi oluşturmasına engel olur. Avantajı nedir? Arkaya makas uygulaması bile yapabilirsiniz dingilden destek alarak. Böylece taşıma kapasitesini arttırabilirsiniz aracın. Ayrıca yük altında daha dayanıklıdır. Bu özelliğinden dolayı halen bazı hafif ticari araçlarda (örneğin Ford Transit Connect) kullanılır.

Yarı sabit aks sistemi bir nevi diğer ikisinin ortalamasıdır ve günümüz compact sınıf (Mazda 3 sınıfı) araçlarının çoğunda kullanılan sistemdir. Sabit dingil sistemi gibi tekerlekleri birbirine direk irtibatlamasa bile, artık bu sistemde dingil değil de aks olarak adlandıracağımız bir eğimli bağlantı elemanı tarafından tekerlekler birbirine irtibatlıdır. Bu parça ayrıca şasiye de irtibatlandırılır. Bu sistemde amortisör ve yay sistemi (süspansiyon) bağımsız çalışsa bile, bu sabit aksın kendilerine tanıdığı aralık kadar bağımsız çalışabilir. Bu sebeple yarı-bağımsız olarak adlandırılır. Üretim maliyeti düşüklüğü, daha az parçadan oluşması ve teoride daha dayanıklı bir süspansiyon sistemi olması avantajlarıdır. (tam bağımsıza göre)

Tam bağımsız süspansiyon sistemi ise, her iki taraftaki tekerlekler ve süspansiyon sisteminin birbiri ile hiçbir sabit bağlantı ile irtibatlandırılmadığı sistemlerdir. Bu süspansiyon sistemleri çoklu kol sistemleri ile birbirinden bağımsız olarak şasiye irtibatlıdır. Böylece bozuk satıhlı yollar üzerinde daha konforlu ve performanslı kullanıma izin verir. Çünkü aracın bir tarafındaki yol bozukluğu kaynaklı hareketler, diğer tarafta kasıntıya sebep olmaz ve diğer taraftaki tekerlek yolla maksimum temasını koruyabilir. Günümüzün yol otomobillerinde kullanılan en iyi ve pahalı arka süspansiyon sistemidir. Dezavantajları imalat maliyeti yüksek, fazla yük taşımaya uygun değil ve hassas yapıda olmasıdır. Ayrıca şasi bağlantı kolları yere daha yakın olduğu için arazi kullanımında çok iyi yerden yükseklik sağlayamaz.
 
Moderatörün son düzenlenenleri:

mtutun

Üstad
Mesajlar
1,863
Konum
Bakırköy
Araç Markası
2018 Subaru Levorg
  • Konuyu Başlatan Konuyu Başlatan
  • #2
Amortisörlerde ses 2 değişik kaynaktan gelir.

Birincisi; amortisörün üretim tekniği ile ilgilidir ve senin yapabileceğin çok fazla şey yoktur. Buradaki amortisör çalışma sesidir. Yani amortisörün içindeki sıvının niteliği (yağ veya gaz), 2 farklı hacim arasında geçişleri sağlayan supap (esnemelerde) sisteminin kalitesi, strok uzunluğu, amortisörün sertlik ayarı, amortisörün yerleştirilme geometrisinin zemine yaptığı açı vb. bir çok dizayn unsuru, hem düz yolda sürerken, hem de özellikle esnemelerde farklı ses seviyelerine yol açar. Birçok kullanıcının yol sesi olarak bildiği seslerin bir kısmı da amortisör sesidir. Bu konuda yapabileceğin şey ancak ve ancak senin aracına özel üretilmiş olan uyumlu bir başka ve daha kaliteli marka amortisörle değişimdir. Subaru KYB markalı amortisörleri kullanıyor. Bunlar genel anlamda vasat kalite ama uzun ömürlü amortisörler.

İkincisi; Özellikle Mc Pherson tipli amortisörlerde etkili olmak üzere, tüm amortisörlerin şasiye olan bağlantılarındaki, bağlantı elemanlarının ve izolasyonun kalite ve başarısıdır. Çünkü algılanan yol ve amortisör seslerinin ciddi bir kısmı da, bu amortisörlerin gövdelerindeki vibrasyonun, şasi bağlantı noktalarından, yaşam kabinine (şasi üzerinden tabii) aktarılmasıyla ortaya çıkar. Kaliteye önem veren markalarda (akustik konfor da bir kalite unsurudur) amortisörlerin, özellikle de Mc Pherson tipli amortisörlerin kule ve şasi bağlantıları vibrasyon sönümleyici elemanlarla izole edilmiştir.

Örnek olarak;

Benim Outback'te de yol ve amortisör sesi fazlaydı. Standart KYB amortisörleri, Japonya'dan kendi getirttiğim Bilstein (Outback'e özel üretilmiş) amortisörlerle değiştirdim. Benim amacım sportif bir ayarlama yapmak olduğu halde ve Bilstein daha sert ayarlara sahip olduğu halde, amortisör esneme sesi ciddi şekilde azaldı. Çünkü kullanılan monutube sistemi dizayn olarak daha sessizdi, supap sistemi daha kaliteliydi ve strok ciddi olarak azdı.

Ancak Bilstein yayları da daha sert olduğu için ve Outback'te Mc Pherson kule içi iyi izole olmadığı için tahminen, yol sesi arttı. Serviste yaptığımız araştırmada, artan yol sesinin sertleşen yaylardan şasiye daha fazla iletilen vibrasyon kaynaklı olduğunu gördük.

Böylece aracımın düz yol sürüş yol sesi artmış ama kasislerden geçerken ki esneme sesi sıfırlanmış oldu... Garip oldu yani ama inanılmaz bir yol tutuş elde ettim. Hatta Cadde Motor'dan Barış Usta şaşkınlığa uğramıştı kullandığında...

All in all or nothing; Benim gibi sportif ayara geçmeden, aynı konfor ayarlı ama daha kaliteli amortisör setine geçersen, kazanımlar elde edersin. Değer mi? Değmez!

Peki amortisör/şasi bağlantı noktaları izolasyonu takviye edilebilir mi? Tavsiye etmem. Çünkü yürür aksam ayarları ve ön düzen ayarları güvenlik için çok önemli. Bu ayarları milimetre ile bile şaşırtabilirsin.

Yani yapabileceğin tek şey davlumbaz izolasyonu. Bu şekliyle hem yol hem amortisör sesini en verimli bir şekilde kesersin.

Bu amortisör konusunu incelemeye 1990 yılında Renault Flash 1.7 TXE aracımda başlamıştım. Amortisörler kasislerde inanılmaz supap sesi yapıyordu. Ben de orijinal Fransız malı bu araca özel üretim De Carbon gazlı amortisörler getirmiştim. Hem yol tutuş, hem de sessizlik konusundaki ilerleme dikkat çekiciydi.
 

Üst Alt