Marş Motoru Nedir? Nasıl Çalışır?

ezmocesteri

__bülent__
Yönetici
Global Moderatör
Mesajlar
34,998
Konum
Mudanya
Marş motoru, akümülatörden aldığı elektrik ile aracın volan dişlilerinin dönmesini sağlamaktadır. Aracın motoruna ilk hareketi veren bu parçanın özelliklerini, çalışma prensiplerini ve hakkındaki teknik detaylara bakalım.


2014-mazda6-i-touring-review-engine-1486x991.jpg




Marş motoru denince aklımıza, aracın ilk harekete geçirildiği nokta gelmektedir. Aracın kontağı marş motoruna bağlıdır. Kontak çevrildiğinde motorun harekete geçmesi için gerekli güç bu parça vasıtasıyla aktarılır. Standart koşullara sahip bir aracın en fazla enerji tüketen parçası marş motorudur. Bu yüzden marş motorunu maksimum 10 saniye çalıştırmak gereklidir. Çünkü marşa basıldığı zaman aracın iç ışıklandırılmasında ve farlarında bir kısılma olmaktadır.


Ek olarak aracınız için bilmenizde fayda olan bir bilgi de şudur ki; marşa bastığınızda marş motoru hiç dönmüyorsa ya akü boştur, ya kutup başı gevşektir, ya marş motorunun kömürü bitmiştir ya da bağlantılarda oksitlenme vardır. Bu yüzden ısrarla marşa basıp aracı zorlamanız anlamsızdır.


Zaten marşa maksimum basılma süresi olan 10 saniyeyi geçerseniz akü kendiliğinden boşalacaktır. Eğer marş motorunu araç hareket halindeyken çalıştırmaya kalkarsanız marş motoru parçalarından olan volan dişlileri zarar görebilir.


mars-motoru-nedir.jpg




Marş motoru ufak ancak bir otomobilin en önemli parçalarından biridir. Çünkü bu parça olmazsa araç çalışmaz. Akümülatörden aldığı elektrik ile çalışan bu motor; aracın volan dişlilerinin dönmesini sağlamaktadır. Bu dişlilerin dönmesiyle araçtaki yakıt ve hava motora dolar. Ve böylelikle pistonlar ilk hareketini yapar. Volana geçerek dönen ve volan dişlisinden geçtikten sonra dönen marş motorları bulunmaktadır. Ancak otomobillerde genellikle bendix ismi verilen volana dönerek geçen tipte marş motoru kullanılır.


mars-motoru-nasil-calisir.jpg



Marş motorunu harekete geçiren ilk etken, kontağı çeviren insan gücüdür. Siz anahtarı çevirir çevirmez, marş motorundaki dişli, krank miline bağlı olan volan dişlisiyle iç içe geçer. Volan dişlisi de, bu kısa olayın hemen ardından meydana gelen dönme kuvvetini, krank miline iletir. Böylece hem araçtaki yakıtın hem de atmosferde var olan havanın birbiriyle karışımı, motora dolar. Sonuç olarak pistonların ilk hareketi başlar.


Motora ilk hareketi verdiniz. Eğer araba çalışmaya başladıysa ve siz de hala anahtarı bırakmayıp çevrili şekilde tutmaya devam ediyorsanız ve bunu uzun süre tekrarlıyorsanız; marşa yüklü miktarda zarar veriyorsunuz demektir. Marş motorunun ömrünü kısaltıyorsunuz. Çünkü bu esnada sürekli dişliler birbirine çarpıyor ve siz bu çarpışmayı hala devam ettiriyorsunuz. Hem de sonuca ulaşmış, motoru çalıştırmış olmanıza rağmen. Bu çarpışma esnasında, motoru harekete geçiren dişli içeri giremiyor ve devamlı dönen motor dişlisine sürtünmeye devam ediyor demektir. Git gide yıpranıyor demektir.



mars-motorunun-gorevi-nedir.jpg




Halbuki onun görevi, dışarı çıkıp motorun dişlisini çevirip motora ilk hareketi vermek ve hemen ardından hiç zaman kaybetmeden tekrar yuvasına dönmektir. Çünkü görevi biter bitmez yuvasına girmesi gerekiyor. Ama siz onun, tekrar yuvasına girmesine izin vermiyorsunuz, dönen dişliler arasında çarpışmasına, darbeler almasına, yıpranmasına sebep oluyorsunuz. Ve sonuç: Dişliler yanıyor.


Bu arızaya sebep olmamak için, motor çalışır çalışmaz kontak anahtarından elinizi çekin. Araba ne yapacağını bilir.


Günümüzde anahtarsız arabalar da var. Onlarda öyle bir sorun yok. Basıyorsunuz düğmeye, araba hazır olunca kendi kendine çalışıyor. Eğer araç dizelse, yeterli ısıya gelinceye kadar yakıtı ısıtıyor ve sonrasında aynen çalışmaya başlıyor.



mars-motorunda-sik-gorunen-arizalar-nelerdir.jpg



Kontağı çevirdiğiniz esnada marştaki dişlilerin birbirleriyle iyice kenetlenememeleri ve iç içe geçememeleri, en sık görülen arızalardan biridir. Arabadan rahatsız edici seslerin de çıkmasına sebep olur aynı zamanda. Bu arızanın en belirgin sebeplerinden biri; marş motorundaki burç yataklarının aşınmış olmasıdır. Bu durumda yapmanız gereken, o burçları yenilemek olacaktır. Arabanızın yağlarını sürekli kontrol ettirmeniz ve azaldığında tekrar yağ koydurmanız, bu tür arızaların meydana gelmesini önler. Motorunuzun ömrü uzar.


Bunun dışında sık görülen marş motoru arızalarından birisi de; akü ile marş arasındaki bağlantıyı sağlayan kabloyu tutturan civataların esnemesi, yerinden oynaması ya da gevşemesidir. Bu civataların bir nevi kontak görevi gören arka uçları böylece marş terminaline bağlı seri haldeki o sargıların kopmasına neden olabilir. Bu da arızaya yol açar.


Ayrıca yukarıda saydıklarımız dışında, marş – motor aksamında yer alan fırça ve kollektörlerin aşınması – oksitlenmesi – eskimesi vb. sebeplerden dolayı da arıza çıkabilir. Bu türden aşınmalar ve oksitlenmeler, gelen akımların geçişini zorlaştırır. Bunun sonucunda marşın ağır dönmesine ya da hiç dönmemesine sebebiyet verir. Bu tür sıkıntılara dikkat edilmeli, önlemler eksiksiz alınmalıdır. Özellikle yıllık bakım aksatılmamalıdır.
 

Üst Alt